Ons klimaat verandert en dat leidt nu al tot extremer weer: zware regenbuien, langere periodes van droogte en meer hittegolven. Dat heeft ook gevolgen voor ons vastgoed en hoe we daar gebruik van maken. Gebouwen lopen meer risico’s, maar klimaatverandering brengt ook kansen met zich mee voor vastgoedeigenaren. In dit artikel bespreken we de risico’s en bekijken we hoe de duurzame vastgoedbeheerder zich hiertegen kan wapenen.
De risico’s van klimaatverandering voor vastgoed
Door het veranderende klimaat lopen vastgoedbezitters ten eerste meer risico op klimaatschade aan gebouwen, met hoge kosten als gevolg. Dat kan komen door waterschade in de vorm van ondergelopen kelders, overstromingen of hagelschade. Maar uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) blijkt ook dat 800.000 woningen in Nederland het risico lopen op verzakking en instorting door bodemdaling bij langdurige droogte.
Ook op andere manieren kan klimaatverandering leiden tot hogere kosten. Zo zorgen hittegolven voor een hogere energiebehoefte om gebouwen te koelen, zeker als ze matig geïsoleerd zijn. En ligt een gebouw in een gebied met een klimaatrisico? Dan kan dat leiden tot waardevermindering van het vastgoed. Omdat verzekeringsmaatschappijen hun beleid ten aanzien van klimaatgerelateerde risico’s herzien, stijgen ook de verzekeringspremies.
Een derde risico is dat van het comfort van gebruikers. Zo kunnen scholen, zorginstellingen en seniorencomplexen te veel opwarmen op hete zomerdagen, waardoor (kwetsbare) bewoners en gebruikers mogelijk gevaar lopen. Bovendien leidt hitte tot een lagere arbeidsproductiviteit.
Tot slot verandert de wetgeving. Zo stelt de overheid steeds hogere eisen aan de duurzaamheid van gebouwen, bijvoorbeeld met het verplichte energielabel voor kantoorgebouwen. Maar een aantal banken pleit ook voor een ‘klimaatlabel’, dat inzicht moet geven in de klimaatbestendigheid van een gebouw. Zo kan een klimaatlabel aangeven of een gebouw in een overstromingsgevoelig gebied ligt of gevoelig is voor funderingsschade door droogte. Of dat er zonnepanelen op het dak geplaatst kunnen worden.
Voorbereid op klimaatverandering
Klimaatverandering kan dus een (financieel) risico vormen voor vastgoedeigenaren. Om te voorkomen dat u voor verrassingen komt te staan, is het belangrijk om voorbereid te zijn op de gevolgen van klimaatverandering voor uw vastgoed. Maakt u op tijd werk van vastgoedverduurzaming, dan biedt het zelfs mooie kansen!
Energie- en kostenbesparing
Hetere zomers leiden tot een hogere ‘koeltevraag’ in gebouwen. Door te investeren in energie-efficiëntie van een gebouw, verlaagt u de energiekosten op langere termijn. Met betere isolatie, energiezuinige apparatuur en slimme energiebeheersystemen bespaart u fors op de kosten om uw gebouw te koelen of verwarmen. Bovendien draagt u zo actief bij aan minder CO2-uitstoot en een kleinere invloed op klimaatverandering.
Gezonde omgeving
U kunt ook investeren in klimaatadaptieve maatregelen. Dat zijn aanpassingen aan gebouwen en de omgeving die de gevolgen van klimaatverandering beperken. Denk bijvoorbeeld aan het vergroenen van de buitenruimte, het aanleggen van een groendak of het afkoppelen van de regenwaterafvoer. Zulke maatregelen verlagen niet direct uw energiekosten, maar verminderen wel hittestress en verkleinen de kans op wateroverlast. Bovendien hebben deze maatregelen vaak een positief effect op de natuur en biodiversiteit in de omgeving.
Meer vraag naar duurzaam vastgoed
Consumenten en bedrijven hebben een groeiende voorkeur voor duurzaam vastgoed. Door te investeren in groene, klimaatbestendige gebouwen versterkt u als vastgoedeigenaar uw marktpositie en wordt u aantrekkelijker voor huurders, kopers of gebruikers van uw vastgoed.
Goed voorbereid op de toekomst
Een goede voorbereiding is het halve werk, maar hoe pakt u ‘klimaatbestendige vastgoedverduurzaming’ aan? Bij het renoveren van gebouwen kunt u rekening houden met een aantal uitgangspunten voor een toekomst- en klimaatbestendig ontwerp. We noemen de belangrijkste:
Isolatie en luchtdichtheid
Door te investeren in hoogwaardige isolatiematerialen en het verbeteren van de luchtdichtheid van gebouwen kunnen warmteverlies in de winter en warmteopname in de zomer worden verminderd. Dit helpt bij energiebesparing en zorgt voor een comfortabelere binnenomgeving, ongeacht de buitentemperatuur.
Zonnewarmte en zonwering
Het ontwerpen van gebouwen met strategisch geplaatste ramen, zonwering en overhangende structuren kan helpen om maximaal gebruik te maken van de warmte van de zon. Dit zorgt voor natuurlijke verwarming in de winter en kan de behoefte aan kunstmatige verwarming verminderen. In de zomer werkt het precies andersom: met de juiste maatregelen houdt u de warmte buiten en voorkomt u dat de airco overuren draait.
Groene daken en gevels
In stedelijke gebieden loop je het risico op het hitte-eilandeffect. Dat betekent dat de temperatuur in de bebouwde omgeving gemiddeld hoger is dan in landelijke gebieden. Dat komt vooral doordat donkere materialen van gebouwen zonlicht absorberen. Zo kan het in binnensteden wel 8 graden warmer zijn op warme zomerdagen dan in het buitengebied. Dat leidt ook tot een hogere koeltevraag in een gebouw. Met groene daken en gevels kunt u de temperatuur in de stad én het gebouw verlagen. Groen werkt namelijk isolerend en vermindert de warmteoverdracht. Bovendien vangen groene oppervlakken regenwater op en dragen ze bij aan meer biodiversiteit.
Watermanagement
Waterbestendige ontwerpelementen, zoals afwateringssystemen, regenwateropvangsystemen (zoals een wadi) en open, waterdoorlatende bestrating, helpen bij het voorkomen van wateroverlast en overstromingen rondom het gebouw. Dit is met name belangrijk in gebieden die vatbaar zijn voor hevige regenval en overstromingen.
Hittebestendige materialen
Ook de juiste materialen verminderen de opwarming van gebouwen op hete dagen. Natuurlijke materialen, dakbedekking in lichte kleuren, warmte-reflecterende verf en thermisch isolerende gevelbekleding kunnen bijdragen aan het creëren van een koelere binnenomgeving.
Moderne technologieën
Tot slot bieden technologieën zoals hernieuwbare energiebronnen (bijvoorbeeld een warmteterugwin-installatie), slimme gebouwautomatisering (denk aan zonwering en klimaatbeheersing) en materialen met een lagere milieu-impact mogelijkheden voor vastgoedverduurzaming.
Investeer op tijd
Kortom, er is geen reden voor klimaatpaniek of hittestress, maar klimaatverandering is wel een factor om rekening mee te houden als vastgoedeigenaar. Het vraagt een proactieve houding om gebouwen op tijd aan te passen aan de veranderende omstandigheden en de kansen te benutten voor duurzame groei. Door te investeren in klimaatbestendige gebouwen, kunt u als vastgoedeigenaar een klimaatbestendig portfolio opbouwen met het vastgoed van de toekomst.
